“Ach, iedereen is wel eens eenzaam…”

Je hoort wel zeggen: ach, iedereen is wel eens eenzaam. Daar moet je niet te zwaar aan tillen. Je moet vooral niet zeuren. Het gaat vanzelf wel over. Gevoelens komen en gaan tenslotte. Waarschijnlijk zijn dit soort opmerkingen goed bedoeld. Waarschijnlijk zeggen mensen het ook tegen zichzelf, om de moed erin te houden.
Een heel bekende uitspraak is ook deze: wat me niet kapot maakt, daar word ik sterker van. Helaas zijn er veel aanwijzingen waaruit blijkt dat het laatste niet waar is. Dingen die een mens niet direct kapot maken kunnen wel degelijk je leven ondermijnen. Ze kunnen je zodanig verzwakken dat je een heleboel dingen niet meer kunt. Eenzaamheid is er zo een.
Wie last heeft van eenzaamheid heeft:
• meer kans om ziek te worden.
• meer kans dat de ziekte er wat langer over doet om te genezen.
• hogere bloeddruk.
• verhoogde Cortisol waarden.
• dat betekent dat je permanent stress ervaart.
• het blijkt dat mensen die langer last hebben van eenzaamheid minder goed na kunnen denken.
• het vermogen om problemen op te lossen vermindert. Je weet dus steeds minder hoe je het kunt aanpakken.
• mensen die zich langdurig eenzaam voelen zijn cynischer, wantrouwiger, staan minder open voor nieuwe dingen in het leven.
• ze zijn minder creatief en
• ze zijn angstiger dan hun leeftijdgenoten die zich niet eenzaam voelen.
• mensen die zich eenzaam voelen, vooral als het langer duurt, hebben een aanmerkelijk grotere kans op overlijden dan hun leeftijdgenoten.

Redenen genoeg om eenzaamheid serieus te nemen.

Dat is helaas niet altijd mogelijk. Er zijn genoeg situaties waarin er niets anders opzit dan de tijd zijn werk te laten doen. Als je je partner verliest is het nu eenmaal geen optie om die te vervangen. Je moet door dat rouwproces heen en daar hoort eenzaamheid bij. Dan is het fijn als er mensen om je heen zijn die je steunen en troosten, voor zover dat kan en voor zover je dat wilt. De een zoekt afleiding, de ander gaat dwars door de pijn heen.
Feit is dat als je het ook maar enigszins kunt, je iets aan eenzaamheid moet doen. Het hoort bij zorgen voor jezelf.
Er komt een moment dat je weer aan het leven wilt gaan deelnemen. Misschien op een heel andere manier dan je voorheen deed, maar wel op jouw manier. Het kan zijn dat je zo bent vereenzaamd dat het heel lastig is weer een nieuw leven op te bouwen. Dan is het goed hulp te vinden van iemand die je steunt in het opbouwen van deze nieuwe periode in je leven.
Onderneem actie!

Wat je dus krijgt als je last hebt van eenzaamheid, vooral als je er niets aan doet, is een behoorlijke hoop misère. Je voelt eenzaam, niet fit, en je weet bovendien niet goed wat je moet doen. Want anders had je het ongetwijfeld al lang gedaan. Het is echt zaak iets te doen aan eenzaamheid, zo nodig met goede hulp.

Wat gebeurt er met je als eenzaam bent?

Door neuropsychologisch onderzoek van de laatste twintig jaar weten we inmiddels dat het gevoel van eenzaamheid een directe fysieke ervaring is. Het gaat dus niet om het verschil tussen wat je hebt en wat je wilt.
Eenzaamheid is een fysiek verschijnsel, net zoals honger of dorst dat is. Het geeft ons het signaal dat we een tekort hebben in onze verbinding met anderen. Jammer genoeg vertelt dat signaal er niet bij wat we dan moeten doen, en om welk tekort het gaat. Het vereist wat speurwerk om daar achter te komen.
Dat is nodig, want aan eenzaamheid moet je wat doen. Doe je dat niet, dan heeft je lichaam daarvan te lijden. Je las al eerder dat de negatieve gevolgen van eenzaamheid indrukwekkend zijn. Als je ook maar enigszins in een situatie bent waarin je wat kunt doen aan eenzaamheid, is het verstandig in actie te komen. Weet je niet wat je kunt doen of hoe je het moet aanpakken? Om hulp vragen is ook in actie komen!

Soorten eenzaamheid
Wetenschappers maken onderscheid tussen verschillende ‘soorten’ eenzaamheid, maar ze hebben niet allemaal dezelfde mening. Kijk maar:
• Affectieve eenzaamheid: andere mensen zeggen je niet zoveel en dus mis je ze ook niet, als je alleen bent (kluizenaar);
• Sociale eenzaamheid (isolement): een heel klein netwerk hebben, er alleen voor staan;
• Situationele eenzaamheid: het gevoel opgesloten te zitten in je huis, … door de situatie (ziekte, werkloosheid, armoede, …);
• Emotionele eenzaamheid: het gevoel dat het niet lukt om gevoelens te delen, missen van een intieme partner;
• Chronische eenzaamheid: eenzaamheid die al jaren duurt en waarvoor men geen oplossing kan vinden;
• Genetische eenzaamheid: er zijn aanwijzingen dat genen een rol spelen bij eenzaamheid. Dat kan betekenen dat je geprogrammeerd bent om een grotere behoefte te hebben aan intermenselijk contact;
• Existentiële eenzaamheid: mensen kunnen zich eenzaam voelen ongeacht de relaties die zij hebben. Deze vorm van eenzaamheid zou een existentiële aangelegenheid zijn, een zingevingsprobleem;
• Voorbijgaande eenzaamheid: een tijdelijk verschijnsel na een ‘life-event’.

Uitgangspunt:
Eenzaamheid is altijd een signaal van het lichaam dat er een onbalans is in het contact met jezelf of met anderen. Elke soort eenzaamheid, maar ook elke persoon heeft een eigen aanpak nodig.

Aantal feiten over eenzaamheid:

• Er zijn meer dan 4,1 miljoen 55-plussers. Hiervan voelt meer dan 1 miljoen zich eenzaam. Van hen zijn 200.000 extreem eenzaam, zij hebben slechts een keer in de maand een sociaal contact. (Bron: onderzoek TNS/NIPO, november 2012). Van de ruim 2,9 miljoen 65-plussers voelen bijna 900.000 mensen zich eenzaam.
• De groep kwetsbare 65-plussers neemt toe van 750.000 tot 1 miljoen in 2025. (Bron: SCP, december 2013)
• Ongeveer 30% van de Nederlanders is eenzaam. (Bron: TNS/Nipo 2013)
• Bepaalde groepen lopen een verhoogd risico, zoals chronisch zieken, gehandicapten, ouderen, allochtonen, mantelzorgers, dak- en thuislozen en alleenstaanden.
• Eenzaamheid kan ernstige gevolgen hebben. Eenzaamheid verhoogt de bloeddruk, het stressniveau en de kans op een depressie. Eenzame ouderen blijken 14% meer kans te hebben op een vroege dood dan de gemiddelde persoon. Daarmee is de kans op vroeg overlijden bij eenzaamheid twee keer zo groot als bij overgewicht. (Bron: onderzoek Professor Cacioppo, Universiteit van Chicago / The Journal of Psychology, 2012)
• Van alle 65-plussers woont ongeveer 52% alleen en van alle 75-plussers ongeveer 64,6%. Het meest eenzaam zijn alleenwonende ouderen die gescheiden zijn en weinig sociale relaties hebben. (Bron: SBS Statline)
• Van de ouderen in een zorginstelling, krijgen bijna 10.000 ouderen, nooit bezoek. (Bron: onderzoek Leger des Heils, 2012).
• 1 op de 5 bewoners komt minder dan eens per maand buiten. Sommige ouderen in zorginstellingen komen maar één keer per jaar buiten door gebrek aan vrijwilligers en geen bezoek van familie of vrienden.
• 20% (420.000 ouderen) van de ouderen viert Kerst en Oud en Nieuw niet. Ruim 200.000 ouderen (10 % van de ouderen) in Nederland zitten tijdens de feestdagen zonder bezoek. (Interview-NSS)
• Zelf actief blijven en bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doen of deelnemen aan (laagdrempelige) activiteiten vermindert eenzaamheid en de kans op sociaal isolement (Coalitie erbij/ TNS NIPO 2013)
• Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (2013) blijkt dat de groep kwetsbare ouderen in Nederland de komende jaren sterk toeneemt van 750.000 tot 1 miljoen in 2025. Kwetsbare ouderen lopen extra risico op gezondheidsproblemen of opname in een tehuis. Daarnaast vereenzamen zij sneller en de kans op overlijden binnen drie jaar is twee tot drie keer zo groot.

Conclusie uit een onderzoek (2012) door stichting eenzaamheid geven een ander beeld over de misverstanden die heersen over het beeld van de samenleving over eenzaamheid:

Eenzaamheid wordt door een overweldigende meerderheid beleefd als een toenemend probleem in onze samenleving. Dit komt niet overeen met de werkelijkheid. Mogelijk is er wel meer belangstelling voor het thema en is het minder een taboe.
De antwoorden op de vragen over welke bevolkingsgroepen het meest last hebben van eenzaamheid laten zien dat we hierbij vooral aan ouderen denken. De onderzoeksgegevens weerleggen dit beeld. Ze lijken dan ook enigszins tegenstrijdig.
De respondenten weten in overgrote meerderheid dat langdurige eenzaamheid slecht is voor de gezondheid en dat mensen die last hebben van eenzaamheid geen gebrek aan sociale vaardigheden hoeven te hebben.
Helaas denken we nog steeds dat sociale interventies oplossingen kunnen zijn voor eenzaamheid. Er komt steeds meer onderzoek waaruit blijkt dat dit niet zo is.
De conclusie is gerechtvaardigd dat er nog heel wat te verbeteren valt aan het beeld dat bestaat over eenzaamheid.
Dit verslag kwam tot stand door een samenwerking tussen: www.biessonder.nl en www.stichting eenzaamheid.info Voor meer info:
http://www.eenzaamheid.info/eenzaamheid/kennisonderzoek-eenzaamheid

Nog een paar onderzoeken dan..

• In 2012 is in opdracht van het Leger des Heils onderzoek gedaan naar (onder meer) eenzaamheid. Hieruit blijkt dat eenzaamheid een groeiend probleem is. Sinds 2008 is het percentage mensen dat aangeeft eenzaam te zijn met 5% gestegen. Het zijn in dit onderzoek juist jongeren van 18 tot en met 24 jaar die vaker aangeven dat ze zich eenzaam voelen. Ouderen in de leeftijd van 65 tot 70 jaar voelen zich in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, minder eenzaam.

• Uit
(Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek)
Tientallen jaren
Veertig jaar Nederlands onderzoek levert een genuanceerd beeld op. Eenzaamheid zou (zeer licht) afnemen, al blijft het aantal mensen dat zich eenzaam voelt nog steeds hoog. (Van Tilburg, Th. in Th.van Tilburg en J. de Jong – Gierveld (red): Zicht op eenzaamheid (2007) Asssen, Van Gorcum). Een mogelijke verklaring is dat mensen tegenwoordig eerder durven toe te geven dat zij zich eenzaam voelen, terwijl hier voorheen meer een taboe op zou rusten. Een andere verklaring zou zijn, dat steeds meer mensen zijn voorbereid op een leven als alleenstaande, waardoor mensen ofwel minder hoge verwachtingen hebben ofwel op andere manieren hun verbinding met anderen vormgeven.
In de terminologie van het RIVM (2012):
Ongeveer 30% van de Nederlanders is eenzaam
Ongeveer 30% van de Nederlanders, dat wil zeggen 3,5 miljoen op een totaal van ruim 12 miljoen volwassenen, is eenzaam. Van deze eenzamen is ongeveer 20% matig eenzaam en 10% sterk eenzaam. Omgerekend naar de volwassen bevolking is dat iets meer dan 1 miljoen sterk eenzame mensen

Deze tekst bevat inhoud van andere websites met betrekking tot het onderwerp “eenzaamheid”. Voor inzage verwijst O2 4you zich naar de bronvermeldingen. Het is niet toegestaan teksten zonder toestemming te kopiëren. Maart 2015 O24you